БНХАУ-ын
Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны Шилийн гол аймгийн Эрээн хот нь Монгол
улстай хил залгаж байгаа боомтуудаас хамгийн том боомт хот нь юм.
Хотын
нийт талбай 450 квадрат км. Хүн ам 100 мянга. Хятад, Монгол, Хотон,
Манж, Солонгос, Дагуур, Чян зэрэг найман үндэстэн энд оршин амьдардаг.
Хотын түүх - 50 жил
1956 оны 1-р сард Бээжин—Улаанбаатар—Москова чиглэлийн олон улсын
тээврийн галт тэрэг албан ёсоор нэвтэрснээр Эрээн хот байгуулагдсаны
бэлэг тэмдэг болсон юм.
1966 онд БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн зөвшөөрөлөөр Эрээн хот гэж нэрлэжээ.
1992 оноос Эрээн хотыг гадаадад нээлттэй хот болгон зарлаж, Монгол улстай хиллэх боомтыг үйл ажиллагааг сайжруулсан байна.
Эрээн хотын төмөр зам 1954 онд байгуулагдсан ба 1956 онд Хятад,
Зөвлөлт холбоот улс, Монгол, Солонгос, Вьетнам зэрэг орны оролцсон олон
улсын төмөр замын тээвэр албан ёсоор нэвтэрсэн юм. Түүнээс хойш олон
улсын төмөр замын тээвэр нь Эрээн хотын эдийн засгийн гол тулгуур
болсоор ирлээ. Эүгээ Ази Европыг холбосон их зам Эрээн хотоор дайран
өнгөрч байна.
Сүүлийн 20 иод жил Эрээн хот нь төмөр замын жижигхэн өртөө байсан бол
өнөөдөр 100 мянган хүн амтай Олон улсын худалдааны том хот болон
өргөжлөө.
Эрээн хотын нэрийн тухайд
Энэ хотыг яагаад Эрээн гэж нэрлэсэн юм бол гэж сонирхох хүн олон
байдаг. Эрээн хотын ойролцоо Эрээн нуур гэж жижигхэн давст нуур
байдгаас болж энэ нутаг ийм нэртэй болсон юм.
Erenhot
Монгол Англиар: Эрээн хот, Ereen khot,
Хятадаар: 二连浩特; Pinyin: Èrliánhàotè,
Газар зүйн байдал
Эрээн хот нь Төв Азийн өндөрлөгт, эх газрын улиралын салхины уур
амьсгалтай бүс гутагт оршдог. Ийм болхоор гандмал, салхи ихтэй, өдөр
шөнийн дулааны зөрөө их.
Эрээн хот нь урсгал усны эх булаг үгүй, хагас цөлжсэн тал нутагт
байдаг тул жилдээ 139 миллиметр хур тунадас буудаг юм. Жилийн 65 хоног
салхилна. Зуны улирал богинохон, өвлийн улирал урт үргэлжилдэг. Хамгийн
халуундаа 39,9 хэм, хамгийн хүйтэндээ хасах 40.2 хэмтэй байдаг юм.
Эрээн хотын байрлах Тамчын өргөн уудам тал нутаг нь цэвэр шүү, гялгар
цахиурт чулуу, сайн чанарын давс болон хужир, шохой элбэгтэй юм.
Эрээн хотын уугуул иргэд Сөнөдчүүд
Энд 400 гаруй жилийн өмнө Хэрлэн голын сав нутгаас Гилгүдэй баатар
өөрийн хамжлага ард иргэдээ дагуулан нүүдэллэн иржээ. Тэд энэ нутагт
шөнөөр ирэн буудаллаж, өглөө нь босохдоо үзэсгэлэнт сайхан бэлчээр,
уудам өргөн тал нутгийг хараад, бишрэн шүтээд энд нутагшсан юм. Тэд
шөнөөр ирж нутагшсан болохоороо өөрсдийгөө Шөнөд овгийнхон гэж нэрлэсэн
бөгөөд энэ нь цаашид Сөнөд болон хувирчээ. Ийнхүү энэ нутгийн уугуул
иргэд өөрсдийгөө Сөнөдчүүд гэж нэрлэдэг болсон байна. Сөнөдчүүдийн төв
нь Эрээн хотоос 120 км -т орших Сайхан тал хот юм.
Үлэг гүрвэлийн өлгий нутаг - Эрээн
Эрээн хотоос холгүй хамгийн эртний үлэг гүрвэлийн чулуужсан яс их
хэмжээгээр олдсон тул энэ хотыг Үлэг гүрвэлийн өлгий нутаг хэмээн
сүүлийн үед нэрлэх болсон тал бий. Далан сая жилийн өмнө Эрээн нуурын
дэнжээр булаг шандтай намаг газар байжээ. Тэр үед энэ нутагт бөгчим
халуун, чийглэг уур амьсгал ноёлж, ой шугуй багшран, үлэг гүрвэл үржин
амьдрах цэнгэлийн орон байсан байна.
19-р зууны ерөөд оноос хойш,
зуу гаруй жилийн турш Америк, Орос, Канад, Хятадын археологчид энэ
нутагт зургаан удаагийн томоохон хэлбэрийн судалгаа шинжилгээний
экспедици ажиллуулж, шувуун гүрвэл, нугасан хушуут гүрвэл зэрэг арван
хэдэн төрлийн үлэг гүрвлийн цогцос, чулуужсан яснуудыг илрүүлсэн байна.
